भारतवर्ष के प्रमुख पर्वतों के नाम क्या है? - bhaaratavarsh ke pramukh parvaton ke naam kya hai?

मुक्त ज्ञानकोश विकिपीडिया से

नेविगेशन पर जाएँ खोज पर जाएँ

भारत में कई अलग-अलग पर्वत श्रृंखलाएं हैं। हिमालय से लेकर नीलगिरि तक उन पर्वतों के आकार, ऊंचाई तथा आयु में भी विविधता है।

  • हिमालय
  • अरावली
  • विंध्याचल
  • नीलगिरि

  • दे
  • वा
  • सं

भारत के पर्वत

अरावली  • विन्ध्याचल  • नीलगिरि  • हिमालय  • पश्चिमी घाट  • पूर्वी घाट  • सतपुड़ा

भारतवर्ष के प्रमुख पर्वतों के नाम क्या है? - bhaaratavarsh ke pramukh parvaton ke naam kya hai?

चिलुआताल पर्वत नटवा में है।

"https://hi.wikipedia.org/w/index.php?title=भारत_के_पर्वत&oldid=5235857" से प्राप्त

श्रेणियाँ:

  • भारत का भूगोल
  • पर्वत

यह भारत के पर्वत और पर्वत श्रृंखलाओं की एक सूची है। कई पर्वतों को अलग स्तर से मापा गया है।

भारत के प्रमुख उच्चतम शिखर[संपादित करें]

कम से कम 500 मीटर स्थलाकृतिक प्रमुखता के साथ भारत के पर्वत शिखर
श्रेणी (भारतीय) श्रेणी (वैश्विक) पर्वत[a]ऊंचाई (मी)[b]उँचाई श्रंखला विशिष्ठता[c][d]निर्देशांक राज्य
1 3 कंचनजंघा 8,586 28,169 हिमालय 3,922 27°42′09″N 88°08′48″E सिक्किम(नेपाल के साथ साझा)
2 23 नन्दा देवी 7,816 25,643 गढ़वाल हिमालय 3,139 30°22′33″N 79°58′15″E / 30.37583°N 79.97083°E उत्तराखण्ड
3 29 कामेट 7,756 25,446 गढ़वाल हिमालय 2,826 30°55′12″N 79°35′30″E / 30.92000°N 79.59167°E * उत्तराखण्ड
4 31 साल्तोरो कांगरी / K10 7,742 25,400 साल्तोरो काराकोरम 2,160 35°23′57″N 76°50′53″E / 35.39917°N 76.84806°E * जम्मू और कश्मीर
5 35 ससेर कांगरी/ K22 7,672 25,171 ससेर काराकोरम 2,304 34°52′00″N 77°45′09″E / 34.86667°N 77.75250°E जम्मू और कश्मीर
6 48 ममोस्तोंग कांगरी/ K35 7,516 24,659 रिमो काराकोरम 1,803 35°08′31″N 77°34′39″E / 35.14194°N 77.57750°E जम्मू और कश्मीर
7 49 ससेर कांगरी II E 7,513 24,649 ससेर काराकोरम 1,450 34°48′17″N 77°48′24″E / 34.80472°N 77.80667°E जम्मू और कश्मीर
8 51 ससेर कांगरी III 7,495 24,590 ससेर काराकोरम 850 34°50′44″N 77°47′06″E / 34.84556°N 77.78500°E जम्मू और कश्मीर
9 56 तेरम कांगरी I 7,462 24,482 सियाचिन काराकोरम 1,702 35°34′48″N 77°04′42″E / 35.58000°N 77.07833°E जम्मू और कश्मीर
10 57 जोंगसोंग शिखर 7,462 24,482 कंचनजंघा हिमालय 1,298 27°52′54″N 88°08′09″E / 27.88167°N 88.13583°E सिक्किम
12 61 के१२ 7,628 24,370 साल्तोरो काराकोरम 1,978 35°17′45″N 77°01′20″E / 35.29583°N 77.02222°E जम्मू और कश्मीर
13 65 काब्रु N 7,412 24,318 कंचनजंघा हिमालय 780 27°38′02″N 88°07′00″E / 27.63389°N 88.11667°E सिक्किम
14 69 घेंट कांगरी 7,401 24,281 साल्तोरो काराकोरम 1,493 35°31′04″N 76°48′02″E / 35.51778°N 76.80056°E जम्मू और कश्मीर
15 71 रिमो १ 7,385 24,229 रिमो काराकोरम 1,438 35°21′18″N 77°22′08″E / 35.35500°N 77.36889°E जम्मू और कश्मीर
16 73 तेरम कांगरी III 7,382 24,219 सियाचिन काराकोरम 520 35°35′59″N 77°02′53″E / 35.59972°N 77.04806°E जम्मू और कश्मीर
17 76 कीरात चुली 7,362 24,153 कंचनजंघा हिमालय 1,168 27°47′16″N 88°11′43″E / 27.78778°N 88.19528°E सिक्किम
18 92 मना शिखर 7,272 23,858 गढ़वाल हिमालय 730 30°52′50″N 79°36′55″E / 30.88056°N 79.61528°E उत्तराखण्ड
19 96 अप्सरासस कांगरी 7,245 23,770 सियाचिन काराकोरम 635 35°32′19″N 77°08′55″E / 35.53861°N 77.14861°E जम्मू और कश्मीर
20 97 मुकुट पर्वत 7,242 23,760 गढ़वाल हिमालय 840 30°56′57″N 79°34′12″E / 30.94917°N 79.57000°E उत्तराखण्ड
21 98 रिमो १ 7,233 23,730 रिमो काराकोरम 615 35°22′31″N 77°21′42″E / 35.37528°N 77.36167°E जम्मू और कश्मीर
22 108 सिंघी कांगरी 7,202 23,629 सियाचिन काराकोरम 790 35°35′59″N 76°59′01″E / 35.59972°N 76.98361°E जम्मू और कश्मीर
23 हरदेओल 7,161 23,494 गढ़वाल हिमालय 1,291 30°34′N 80°01′E / 30.567°N 80.017°E उत्तराखण्ड
24 चौखम्बा I / बद्रीनाथ शिखर 7,138 23,418 गढ़वाल हिमालय 1,594 30°44′53″N 79°17′19″E / 30.74806°N 79.28861°E उत्तराखण्ड
25 नून-कुन 7,135 23,408 ज़ंस्कार हिमालय 2,404 33°59′N 76°01′E / 33.983°N 76.017°E जम्मू और कश्मीर
26 पाउहुनरी 7,128 23,385 सिक्किम हिमालय 2,035 27°57′N 88°51′E / 27.950°N 88.850°E सिक्किम
27 पथिभरा / पिरामिड 7,123 23,369 कंचनजंघा हिमालय 900 27°49′N 88°10′E / 27.817°N 88.167°E सिक्किम
28 त्रिशूल पर्वत 7,120 23,359 गढ़वाल हिमालय 1,616 30°18′57″N 79°46′36″E / 30.31583°N 79.77667°E उत्तराखण्ड
29 सतोपंथ 7,075[1] 23,212 गढ़वाल हिमालय 1,250 30°50′45″N 79°12′48″E / 30.84583°N 79.21333°E उत्तराखण्ड
30 तिरसुली 7,074 23,209 गढ़वाल हिमालय 674 30°35′N 80°01′E / 30.583°N 80.017°E उत्तराखण्ड
31 चोंग कुमदंग री 7,071[2] 23,199 रिमो काराकोरम 851 35°12′N 77°35′E / 35.200°N 77.583°E जम्मू और कश्मीर
32 दुनागिरि 7,066 23,182 गढ़वाल हिमालय 1,346 30°30′55″N 79°51′56″E / 30.51528°N 79.86556°E उत्तराखण्ड
33 कंगतो 7,060 23,163 असम हिमालय 2,195 27°51′57″N 92°31′53″E / 27.86583°N 92.53139°E अरुणाचल प्रदेश
34 नय्यगी कंसंग 7,047[3] 23,120 असम हिमालय 1,752 27°56′N 92°40′E / 27.933°N 92.667°E अरुणाचल प्रदेश
35 पद्मनाभ 7,030[2] 23,064 रिमो काराकोरम 870 35°26′N 77°11′E / 35.433°N 77.183°E जम्मू और कश्मीर
36 शुडू त्सम्पा 7,024[4] 23,045 सिक्किम हिमालय 524 27°56′N 88°52′E / 27.933°N 88.867°E सिक्किम
37 चामशेन कांगड़ी / तुग़मो ज़रपो 7,017[5] 23,022 ससेर काराकोरम 657 34°53′N 77°48′E / 34.883°N 77.800°E जम्मू और कश्मीर
38 अक तश 7,016[6] 23,018 रिमो काराकोरम 1,176 35°05′N 77°38′E / 35.083°N 77.633°E जम्मू और कश्मीर
39 चोंग कुमदंग री II 7,004[2] 22,979 रिमो काराकोरम 624 35°12′N 77°32′E / 35.200°N 77.533°E जम्मू और कश्मीर
40 ऋषि पहाड 6,992 22,940 गढ़वाल हिमालय 622 30°31′57″N 79°59′52″E / 30.53250°N 79.99778°E उत्तराखण्ड
41 थलय सागर 6,984 22,913 गढ़वाल हिमालय 1,004 30°51′36″N 78°59′45″E / 30.86000°N 78.99583°E उत्तराखण्ड
42 लक्ष्मी पर्वत 6,983 22,910 रिमो काराकोरम 800 35°27′N 77°10′E / 35.450°N 77.167°E जम्मू और कश्मीर
43 केदारनाथ मुख्य 6,968 22,769 गढ़वाल हिमालय 1,400 30°47′50″N 79°04′03″E / 30.79722°N 79.06750°E उत्तराखण्ड
44 लैंग्पो 6,965[7] 22,851 सिक्किम हिमालय 560 27°51′13″N 88°11′47″E / 27.85361°N 88.19639°E सिक्किम
45 सरस्वती पर्वत I / सरस्वती शिखर 6,940[8] 22,769 गढ़वाल हिमालय 900 30°01′N 79°30′E / 30.017°N 79.500°E उत्तराखण्ड
46 शाही कांगड़ी 6,934[9] 22,749 तिब्बत का पठार 1,644 35°10′N 77°50′E / 35.167°N 77.833°E जम्मू और कश्मीर
47 श्री कैलाश 6,932 22,743 गढ़वाल हिमालय 1,092 31°01′03″N 79°10′39″E / 31.01750°N 79.17750°E उत्तराखण्ड
48 कालान्का 6,931 22,739 गढ़वाल हिमालय 850 30°30′8″N 79°56′20″E / 30.50222°N 79.93889°E उत्तराखण्ड
49 चोरतेन नइमा री 6,927[7] 22,726 सिक्किम हिमालय 807 27°57′00″N 88°10′42″E / 27.95000°N 88.17833°E सिक्किम
50 सैफ मिनाल / पी. 6911 6,911[10] 22,673 गढ़वाल हिमालय 531 30°31′N 79°58′E / 30.517°N 79.967°E उत्तराखण्ड
51 पंचाचूली 6,904[11] 22,651 गढ़वाल हिमालय 1,614 30°13′N 80°26′E / 30.217°N 80.433°E उत्तराखण्ड

अन्य महत्वपूर्ण पर्वतें[संपादित करें]

  • अनाइमुडी
  • अंगिंडा
  • बंबा धूरा
  • बंदरपंच
  • बेटलिंगशिप
  • ब्लू माउंटेन
  • बर्फू धूरा
  • चंद्रशिला
  • चांगुच
  • चौधरा
  • हम थक गए
  • देवमाली
  • डोडबेट्टा
  • डोली गुट्टा
  • गंगोत्री ग्रुप
  • गौरी पर्वत
  • जिमिगेला चूली
  • गुरु शिखर
  • गया
  • हाथी पर्वत
  • कालसुबाई
  • कांग यत्ज़े
  • कंजू कांगड़ी
  • कोडाचाद्री
  • कुमार पर्वत
  • मक्तोली
  • मीसापुलिमला
  • मेंटोक (पर्वत)
  • मोल लेन
  • मुल्लानगिरी
  • नाग टिब्बा
  • नागालफू
  • नंदा घुंटी
  • नंदा गोंड
  • नंद खात
  • नंद कोट
  • नंद पाल
  • नीलकंठ
  • नन कुन
  • ओम पर्वत
  • पंडिम
  • पारसनाथ
  • पठार शिखर
  • राजभर
  • रेओ पुर्गिल
  • संघटंग
  • सिनिओल्चु
  • सिसपारा
  • सुज टिल्ला पूर्व
  • सुज टीला पश्चिम
  • सुजारकामिल्टन
  • सुलि टॉप
  • स्वर्गारोहिणी
  • मतंगा हिल

पर्वत शृंखला[संपादित करें]

  • अगस्त्यमलाई पहाड़ी
  • अनामलाई पहाड़ी
  • अरावली पर्वतमाला
  • बैलाडिला पहाड़ियाँ
  • कैमोर पहाड़ी
  • इलायची पहाड़ियाँ
  • धौलाधार श्रेणी
  • पूर्वी घाट
  • गढ़जात रेंज
  • कार्बी आंगलोंग पठार
  • गारो पहाड़ियाँ
  • हिमालय
  • जयंतिया पहाड़ियाँ
  • काराकोरम शृंखला
  • खासी पर्वतमाला
  • मणिपुर पहाड़ी
  • लुशाई पहाड़ियाँ (मिज़ो पहाड़ी)
  • नागा पर्वत
  • नीलगिरी पर्वत
  • पलानी पहाड़ियाँ
  • पटकाई पहाड़ियाँ
  • पीर पंजाल पर्वतमाला
  • पूर्वांचल शृंखला
  • सह्याद्रि
  • सतपुड़ा शृंखला
  • शिवालिक पहाड़ी
  • विंध्य शृंखला
  • पश्चिमी घाट
  • ज़ांस्कर रेंज

इन्हें भी देखें[संपादित करें]

सन्दर्भ[संपादित करें]

  1. कपाडिया (गढ़वाल) 1999, पृ॰ 217.
  2. ↑ अ आ इ Kapadia 2010, पृ॰ 186.
  3. Bisht 2008, पृ॰ 36.
  4. Weare 2009, पृ॰ 188.
  5. Error: no id number specified when using {{cite peakbagger}}
  6. Kapadia (काराकोरम) 1999, पृ॰ 100.
  7. ↑ अ आ Kapadia (सिक्किम) 1999, पृ॰ 138.
  8. Kapadia (Garwhal) 1999, पृ॰ 217.
  9. Error: no id number specified when using {{cite peakbagger}}
  10. Kapadia (Kumaun) 1999, पृ॰ 42.
  11. Kapadia (Kumaun) 1999, पृ॰ 34.

ग्रन्थ सूची[संपादित करें]

  • Bisht, Ramesh Chandra (2008), International Encyclopaedia Of Himalayas (5 Vols. Set), Mittal Publications, आई॰ऍस॰बी॰ऍन॰ 978-81-8324-265-3, मूल से 3 मई 2016 को पुरालेखित, अभिगमन तिथि 4 जनवरी 2019
  • Hartemann, Frederic; Hauptman, Robert (2005), The Mountain Encyclopedia: An A to Z Compendium of Over 2,250 Terms, Concepts, Ideas, and People, Taylor Trade Publishing, आई॰ऍस॰बी॰ऍन॰ 978-1-4617-0331-0, मूल से 10 जून 2016 को पुरालेखित, अभिगमन तिथि 4 जनवरी 2019
  • Kapadia, Harish (2010), Siachen Glacier: The Battle of Roses, Rupa & Company, आई॰ऍस॰बी॰ऍन॰ 978-81-291-1687-1, मूल से 26 अप्रैल 2016 को पुरालेखित, अभिगमन तिथि 4 जनवरी 2019
  • Kapadia, Harish (1999), Across Peaks & Passes in Garhwal Himalaya, Indus Publishing, आई॰ऍस॰बी॰ऍन॰ 978-81-7387-097-2, मूल से 17 मई 2016 को पुरालेखित, अभिगमन तिथि 4 जनवरी 2019
  • Kapadia, Harish (1999), Across Peaks & Passes in Ladakh, Zanskar & East Karakoram, Indus Publishing, आई॰ऍस॰बी॰ऍन॰ 978-81-7387-100-9, मूल से 16 मई 2016 को पुरालेखित, अभिगमन तिथि 4 जनवरी 2019
  • Kapadia, Harish (1999), Across Peaks & Passes in Kumaun Himalaya, Indus Publishing, आई॰ऍस॰बी॰ऍन॰ 978-81-7387-096-5, मूल से 1 मई 2016 को पुरालेखित, अभिगमन तिथि 4 जनवरी 2019
  • Kapadia, Harish (2001), Across Peaks & Passes in Darjeeling & Sikkim, Indus Publishing, आई॰ऍस॰बी॰ऍन॰ 978-81-7387-126-9, मूल से 17 मई 2016 को पुरालेखित, अभिगमन तिथि 4 जनवरी 2019
  • World 7200-meter Peaks, peakbagger.com, मूल से 19 जनवरी 2015 को पुरालेखित, अभिगमन तिथि 15 February 2015
  • Weare, Gary (2009), Trekking in the Indian Himalaya, Lonely Planet, आई॰ऍस॰बी॰ऍन॰ 978-1-74059-768-5, मूल से 17 अगस्त 2015 को पुरालेखित, अभिगमन तिथि 4 जनवरी 2019


सन्दर्भ त्रुटि: "lower-alpha" नामक सन्दर्भ-समूह के लिए <ref> टैग मौजूद हैं, परन्तु समूह के लिए कोई <references group="lower-alpha"/> टैग नहीं मिला। यह भी संभव है कि कोई समाप्ति </ref> टैग गायब है।

भारत में कितने पर्वत है उनके नाम?

भारत में उत्तरी सिरे पर दो पर्वत श्रृंखलाएं हैं, काराकोरम पर्वत श्रृंखलाएं और हिमालय। भारत के मध्य भाग में विध्यांचल की पहाडि़यां हैं जिन्होंने भारत को दो भागों में विभाजित किया है। भारत के दक्षिणी तट पर दो पर्वत श्रृंखलाएं है जिन्हें भारत के पूर्वी घाट व पश्चिमी घाट कहते हैं।

भारत में कौन कौन से प्रमुख पर्वत?

भारत के पर्वत.
हिमालय.
अरावली.
विंध्याचल.
नीलगिरि.

भारत में कुल कितने पहाड़ है?

भारत में कुल कितने पर्वत है? भारत में बड़े और छोटे पर्वत मिलाकर कुल 13857 पर्वत है.

भारत का सबसे बड़ा पर्वत कौन सा है?

सही उत्तर : कंचनजंगा आपकी बेहतर जानकारी के लिए बता दे की माउंट कंचनजंगा भारत का सबसे ऊंचा पर्वत श्रृंखला है। जोकि 8,598 मीटर तक ऊंचा है। वैसे तो K2 पाकिस्तान द्वारा अधिकृत कश्मीर (POK) में मौजूद है। लेकिन अगर आप इसे इस द्रष्टि से देखो तो सबसे ऊँचा पर्वत फिर K2 ही नजर आता है।